هلنیسم و نقش آن در فرهنگ ایران پیش از اسلام

نویسندگان

سیدابوتراب سیاهپوش

مربی پژوهشکدة مطالعات اجتماعی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

در آغاز قرن پنجم پیش از میلاد، در بخش جغرافیایی کوچکی از سرزمین کهن یونان، شیوۀ زندگی متمدنی در قالب سازمان برجستۀ پولیس شکل گرفته بود. در این سرزمین باستانی و کرانه های ساحلی آن اقوام گوناگونی سکونت داشتند؛ یکی از آنان قوم «آخایی» نامیده می شد. قبیله ای از این قوم در منطقۀ «هلاس» سکنی گزید و از این مقطع به بعد یونانیان خود را «هلنی» نامیدند. هلنی های اصیل با پشت سر گذاردن دنیای کهن و «عصر ظلمت»، از قرن پنجم پیش از میلاد، تمدن درخشانی بنیان نهادند. یکی از عناصر برجستۀ فرهنگ هلنی سازمان دهی منظم و مدونی بود که شالودۀ تعلیم و تربیتِ یونانی شد. پس از فتوحات اسکندر آمیزه ای از فرهنگ و دانش ملل مغلوب در پیوند با تمدن هلنی تمدن نوینی را شکل داد که به آن صفت هلنی مآبی در برابر هلنی محض داده شد. یکی از عناصر ارزشمند در عصر هلنی مآبی فلسفۀ طبیعی بود؛ فلسفه ای که در افکار و اندیشه های دانشمندان و مردم فرهیخته و دانش آموخته در سراسر قلمروی امپراتوری یونان رایج شد و تا چند قرن پس از میلاد دنیای شرق و غرب را در ابعاد گوناگون تحت تأثیر خود قرار داد. سرانجام واکنش علیه آن در خاورمیانه آغاز شد و مایۀ ریزش افکار واپس گرا به کانون خرد هلنیسم شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

هلنیسم و نقش آن در فرهنگِ ایرانِ پیش از اسلام

در آغاز قرن پنجم ق. م در بخش جغرافیایی کوچکی از سرزمین کهن یونان، شیوۀ زندگی متمدنی در قالب سازمان برجستۀ پولیس شکل گرفته بود. در این سرزمین باستانی و کرانه های ساحلی آن، اقوام گوناگونی سکونت داشتند؛ یکی از آنان قوم «آخایی» نامیده می شد. قبیله ای از این قوم در منطقۀ «هلاس» جای آنها را گرفت و از این مقطع به بعد، یونانیان خود را تحت عنوان «هلنی» نامیدند. هلنی های اصیل با پشت سر گذاردن دنیای کهن و...

متن کامل

بررسی و نقد کتاب «تاریخ فرهنگ و هنر ایران (پیش از اسلام)»

فرهنگ و هنر ایران آنچنان پیچیده و غنی است که بیش از یک سده است که پژوهشگران به کشف و توصیف و توضیح آن پرداخته و همچنان نیز در وصف آن قلم می زنند. کتاب تاریخ فرهنگ و هنر ایران نیز از جمله کتاب هایی در این زمینه است که برای معرفی فرهنگ و هنر ایران در دوران پیش از اسلام به دانشجویان و علاقه مندان تهیه و تدوین شده است. کتاب تلاش کرده تا با دیدگاهی درزمانی (Diachronic) به معرفی و بحث (هر چند مختصر) ...

متن کامل

تاثیر فرهنگ هلنیسم در شهرنشینی ایران باستان

بررسی وشناساندن ابعادرویدادهای تاریخی تنها در صورت امکان پذیر نیست . نگاه موشکافانه و عالمانه از زوایای گونانون و نمایاندن چهارچوب هر ملت و قومی نیاز به چشمی تیزبین و نکته سنج دارد.تصادم و برخوردهای قوم هابراثررفع نیازها از یک سو و ارتقاءسطح مادی و معنوی از سویی دیگر منجر به شکل یافتن جوامع بشری شده است.در چنان اجتماعاتی،روابط سیاسی را می توان به عنوان مادیت و عینیت به شمار آوردو روابط فرهنگی و...

نقش اندیشه دینی در تاریخ‌نویسی (ایران و روم پیش از اسلام)

جنگ­های ایران و روم در روزگار ساسانیان از حوادث مهم ایران باستـان به شمار می­رود که مورد توجه مورخان در آسیا و اروپا قرار داشته است. گزارش جنـگ­ها و درگیری­ها و توصیف شخصیت­ها و رخدادها در شرایط گوناگون مدنظر مورخان اروپایی (رومی) و ایـرانی (اسلامی) بوده است زیرا فعالیت و خلاقیت ذهنی مورخان در رابطه با جنگ­ها و اغتشاشات عمیق اجتماعی غالباً چشمگیرتر است. علاوه بر تحلیل رویدادها، آنها به چرائی، چگ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
جامعه پژوهی فرهنگی

جلد ۵، شماره ۴، صفحات ۳۷-۵۸

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023